TRUNG TÂM Y TẾ HUYỆN THANH THỦY TRIỂN KHAI XÉT NGHIỆM LIÊN CẦU KHUẨN NHÓM B CHO THAI PHỤ

𝐍𝐇𝐔̛̃𝐍𝐆 𝐓𝐇𝐎̂𝐍𝐆 𝐓𝐈𝐍 𝐓𝐇𝐀𝐈 𝐏𝐇𝐔̣ 𝐂𝐀̂̀𝐍 𝐁𝐈𝐄̂́𝐓.

𝑁ℎ𝑖𝑒̂̃𝑚 𝑙𝑖𝑒̂𝑛 𝑐𝑎̂̀𝑢 𝑘ℎ𝑢𝑎̂̉𝑛 𝑛ℎ𝑜́𝑚 𝐵 (𝐺𝐵𝑆) 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑡ℎ𝑎𝑖 𝑘𝑦̀ 𝑙𝑎̀ 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑣𝑎̂́𝑛 đ𝑒̂̀ 𝑠𝑢̛́𝑐 𝑘ℎ𝑜̉𝑒 𝑐𝑎̂̀𝑛 𝑐ℎ𝑢́ 𝑦́ đ𝑜̂́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑐𝑎̉ 𝑡ℎ𝑎𝑖 𝑝ℎ𝑢̣ 𝑣𝑎̀ 𝑡ℎ𝑎𝑖 𝑛ℎ𝑖 𝑏𝑜̛̉𝑖 𝑛𝑜́ 𝑐𝑜́ 𝑛𝑔𝑢𝑦 𝑐𝑜̛ 𝑔𝑎̂𝑦 𝑟𝑎 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑏𝑖𝑒̂́𝑛 𝑐ℎ𝑢̛́𝑛𝑔 𝑘ℎ𝑜̂𝑛 𝑙𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔. 𝑉𝑖̀ 𝑡ℎ𝑒̂́, 𝑥𝑒́𝑡 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑙𝑖𝑒̂𝑛 𝑐𝑎̂̀𝑢 𝑘ℎ𝑢𝑎̂̉𝑛 𝐵 𝑐𝑎̂̀𝑛 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑡ℎ𝑎𝑖 𝑝ℎ𝑢̣ 𝑡ℎ𝑢̛̣𝑐 ℎ𝑖𝑒̣̂𝑛 đ𝑒̂̉ 𝑝ℎ𝑎́𝑡 ℎ𝑖𝑒̣̂𝑛 𝑣𝑎̀ 𝑛𝑔𝑎̆𝑛 𝑐ℎ𝑎̣̆𝑛 𝑘𝑖̣𝑝 𝑡ℎ𝑜̛̀𝑖 𝑐𝑎́𝑐 ℎ𝑒̣̂ 𝑙𝑢̣𝑦 𝑘ℎ𝑜̂𝑛𝑔 đ𝑎́𝑛𝑔 𝑐𝑜́.

1. 𝑳𝒊𝒆̂𝒏 𝒄𝒂̂̀𝒖 𝒌𝒉𝒖𝒂̂̉𝒏 𝒏𝒉𝒐́𝒎 𝑩 𝒍𝒂̀ 𝒈𝒊̀?

Liên cầu nhóm B (viết tắt là GBS) là loại vi khuẩn thường trú có ở đoạn cuối ruột non của khoảng 15 – 40% phụ nữ khỏe mạnh và âm đạo hoặc trực tràng của khoảng 10 – 30% thai phụ. Loại vi khuẩn này có thể truyền từ người mẹ sang cho con trong khi sinh.

Thai phụ nhiễm GBS có nguy cơ cao đối với nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng vết mổ, viêm nội mạc tử cung, thai lưu hoặc sinh non. Trẻ bị lây GBS từ mẹ có thể bị viêm màng não, nhiễm trùng sơ sinh nặng dẫn đến tử vong,… Vì thế bác sĩ Sản khoa khuyến cáo cần làm xét nghiệm liên cầu khuẩn như một loại xét nghiệm thường quy cho thai phụ trước khi sinh.

2. 𝑿𝒆́𝒕 𝒏𝒈𝒉𝒊𝒆̣̂𝒎 𝒍𝒊𝒆̂𝒏 𝒄𝒂̂̀𝒖 𝒌𝒉𝒖𝒂̂̉𝒏 𝒏𝒉𝒐́𝒎 𝑩 𝒐̛̉ 𝒕𝒉𝒂𝒊 𝒑𝒉𝒖̣ – 𝒏𝒉𝒖̛̃𝒏𝒈 𝒗𝒂̂́𝒏 đ𝒆̂̀ 𝒄𝒐̛ 𝒃𝒂̉𝒏

2.1. 𝑉𝑖̀ 𝑠𝑎𝑜 𝑡ℎ𝑎𝑖 𝑝ℎ𝑢̣ 𝑛𝑒̂𝑛 𝑙𝑎̀𝑚 𝑥𝑒́𝑡 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑙𝑖𝑒̂𝑛 𝑐𝑎̂̀𝑢 𝑘ℎ𝑢𝑎̂̉𝑛 𝑛ℎ𝑜́𝑚 𝐵?

Xét nghiệm liên cầu khuẩn nhóm B ở thai phụ là loại xét nghiệm sàng lọc lấy mẫu bệnh phẩm là nước tiểu hoặc dịch âm đạo của thai phụ. Xét nghiệm thường được thực hiện ở phụ nữ mang thai trong khoảng tuần thứ 35 – 37 (với trường hợp mang đơn thai) hoặc trong khoảng tuần 32 – 34 (với trường hợp mang đa thai vì có nguy cơ đẻ non cao hơn).

Thai phụ bị nhiễm liên cầu khuẩn nhóm B có thể bị rỉ ối, thai chậm phát triển, sảy thai, thai lưu, sinh non, vỡ ối sớm,… Trẻ nhỏ bị nhiễm liên cầu khuẩn nhóm B có thể xảy ra 2 trường hợp:

– Bị nhiễm liên cầu khuẩn B khởi phát sớm: chủ yếu xảy ra ở 7 ngày đầu sau sinh. Có tới 90% trẻ trong khoảng 12 – 24h sau sinh sẽ xuất hiện biểu hiện với các bệnh lý như viêm màng não, viêm phổi, nhiễm trùng huyết. Có khoảng 6% trường hợp trong số này bị tử vong và khoảng 7.4% trẻ sẽ phải chịu những di chứng nặng nề.

– Bị liên cầu khuẩn B khởi phát muộn: thường xảy ra ở trẻ 07 – 90 ngày tuổi. Hệ lụy của việc nhiễm GBS là trẻ sẽ bị viêm phổi, viêm màng não, viêm khớp, viêm xương tủy, nhiễm trùng máu. So với loại GBS khởi phát sớm thì GBS khởi phát muộn ít gặp hơn (chiếm khoảng 30% các trường hợp nhiễm bệnh) và tỷ lệ tử vong cũng thấp hơn. Tuy nhiên, 1/2 số trẻ sống sót được sau GBS muộn sẽ chịu những di chứng nặng nề cả về tinh thần lẫn thể chất.

Bị lây nhiễm từ mẹ là nguyên nhân chính khiến cho trẻ nhỏ bị liên cầu khuẩn B. Vì thế, việc thực hiện xét nghiệm liên cầu khuẩn nhóm B ở thai phụ là hết sức cần thiết. Việc làm này được xem là phương án dự phòng trước khi chuyển dạ để có biện pháp kịp thời ngăn ngừa lây truyền GBS cho con trong khi sinh, giúp loại trừ nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm do GBS cho trẻ đồng thời đảm bảo an toàn cho cả thai phụ và thai nhi.

2.2. 𝑄𝑢𝑦 𝑡𝑟𝑖̀𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢̛̣𝑐 ℎ𝑖𝑒̣̂𝑛 𝑥𝑒́𝑡 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑙𝑖𝑒̂𝑛 𝑐𝑎̂̀𝑢 𝑘ℎ𝑢𝑎̂̉𝑛 𝑛ℎ𝑜́𝑚 𝐵 𝑜̛̉ 𝑡ℎ𝑎𝑖 𝑝ℎ𝑢̣

Vào thời điểm cần thực hiện xét nghiệm liên cầu khuẩn như đã nói ở trên, qua quá trình thăm khám phần phụ, bác sĩ sẽ dùng một miếng gạc âm đạo cùng một miếng gạc riêng biệt trực tràng để lấy mẫu bệnh phẩm. Ngoài ra, mẫu bệnh phẩm làm xét nghiệm cũng có thể được lấy từ nước tiểu thu được trong quá trình bác sĩ kiểm tra tiền sản.

Thường thì mẫu bệnh phẩm sẽ được gửi ngay đến phòng xét nghiệm để phân tích. Nếu vì lý do nào đó mà mẫu bệnh phẩm không thể chuyển đi ngay được thì nó sẽ được lưu trữ trong ngăn mát tủ lạnh không quá 2h. Kết quả xét nghiệm sẽ có sau khoảng 2 – 3 ngày.

2.3. 𝑁𝑒̂́𝑢 𝑘𝑒̂́𝑡 𝑞𝑢𝑎̉ 𝑥𝑒́𝑡 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑙𝑖𝑒̂𝑛 𝑐𝑎̂̀𝑢 𝑘ℎ𝑢𝑎̂̉𝑛 𝑛ℎ𝑜́𝑚 𝐵 𝑑𝑢̛𝑜̛𝑛𝑔 𝑡𝑖́𝑛ℎ 𝑛𝑒̂𝑛 𝑙𝑎̀𝑚 𝑔𝑖̀?

Nếu thai phụ làm xét nghiệm liên cầu khuẩn nhóm B cho kết quả dương tính có nghĩa họ là người lành mang trùng. Tuy không phải mọi trẻ được sinh ra từ mẹ nhiễm GBS đều bị nhiễm căn bệnh này. Có khoảng 1/200 trẻ sơ sinh có mẹ bị nhiễm liên cầu khuẩn B và không điều trị bằng kháng sinh sẽ xuất hiện triệu chứng của bệnh GBS.

𝑴𝒐̣̂𝒕 𝒔𝒐̂́ 𝒕𝒓𝒊𝒆̣̂𝒖 𝒄𝒉𝒖̛́𝒏𝒈 𝒔𝒂𝒖 𝒐̛̉ 𝒕𝒉𝒂𝒊 𝒑𝒉𝒖̣ 𝒄𝒐́ 𝒕𝒉𝒆̂̉ 𝒄𝒂̉𝒏𝒉 𝒃𝒂́𝒐 𝒏𝒈𝒖𝒚 𝒄𝒐̛ 𝒔𝒊𝒏𝒉 𝒄𝒐𝒏 𝒃𝒊̣ 𝒏𝒉𝒊𝒆̂̃𝒎 𝒍𝒊𝒆̂𝒏 𝒄𝒂̂̀𝒖 𝒌𝒉𝒖𝒂̂̉𝒏 𝑩 𝒄𝒂𝒐:

– Bị vỡ ối trước tuần 37.

– Bị vỡ ối trước 18 giờ hoặc sớm hơn trước khi sinh.

– Bị sốt trong khi chuyển dạ.

– Bị liên cầu khuẩn B gây nhiễm trùng đường tiểu trong thai kỳ.

– Trước đây có tiền sử sinh con bị nhiễm liên cầu khuẩn nhóm B.

Thai phụ có kết quả xét nghiệm liên cầu khuẩn B dương tính sẽ được làm kháng sinh đồ để tìm ra loại kháng sinh phù hợp. Loại kháng sinh này sẽ được bác sĩ tiêm qua đường tĩnh mạch cho thai phụ ngay sau đó. Ngoài ra, trong trường hợp thai phụ chuyển dạ hay vỡ ối trước tuần 37 hay có tiền sử sinh con bị GBS cũng sẽ được chỉ định tiêm kháng sinh dự phòng liên cầu khuẩn B. Việc làm này có tác dụng làm hạ thấp đến mức tối đa tỷ lệ lây truyền dọc cho con.

===> Trung tâm Y tế huyện Thanh Thủy – Phú Thọ 𝒂̀ đ𝒊̣𝒂 𝒄𝒉𝒊̉ 𝒖𝒚 𝒕𝒊́𝒏 đ𝒆̂̉ 𝒕𝒉𝒂𝒊 𝒑𝒉𝒖̣ 𝒕𝒉𝒖̛̣𝒄 𝒉𝒊𝒆̣̂𝒏 𝒙𝒆́𝒕 𝒏𝒈𝒉𝒊𝒆̣̂𝒎 𝒍𝒊𝒆̂𝒏 𝒄𝒂̂̀𝒖 𝒌𝒉𝒖𝒂̂̉𝒏 𝒏𝒉𝒐́𝒎 𝑩 𝒗𝒂̀ 𝒎𝒐̣𝒊 𝒙𝒆́𝒕 𝒏𝒈𝒉𝒊𝒆̣̂𝒎 𝒕𝒉𝒂𝒊 𝒌𝒚̀.

=================================

TRUNG TÂM Y TẾ HUYỆN THANH THỦY

Hotline: 1800.969.666 (miễn cước cuộc gọi)